Plastifisharen Kostera 2019-2020 proiektuaren lehen edizioa amaitu genuen, bi urtez Gipuzkoako arro nagusietan zehar ibili ondoren, ozeanoen plastifikazioaren aurka ibaian gora borrokatuz. Epe horretan lortutako emaitzak maiatzaren 20an Donostiako Kursaal Biltzar Jauregian egindako itxiera-ekitaldian jakinarazi ziren.

“Herritarren inplikazio arrakastatsua izan da, eta helburu komun batekin lankidetzaren adibide argia: itsas hondakinen mehatxua nabarmentzea”, José Ignacio Asensio Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko eta Obra Hidraulikoetako diputatuak, EOCA Elkartearekin eta Ternua Group enpresarekin batera proiektuaren erakunde laguntzailea denak, adierazi duenez.

Izan ere, ekimen honetan Gipuzkoako 10 udalerrietako 2023 pertsonak parte hartu dute 6 arro nagusien inguruan, egindako 45 bilketen artean 1800 kg zabor bildu dira, Bigarren Hezkuntzako 8 ikastetxetako gazteek sortutako 112 proiektu garatu dira, herritarren 4 tokiko ekopatruila sortu dira prestakuntza-tailerren ondorioz eta 6 sentsibilizazio-tailer egin dira Pasaiako badiako 10 itsas agenterekin.

Esperimentu ekosozial pilotu honek gizarteko hainbat kolektibo inplikatu nahi izan ditu arazo komun bati, lurreko ingurumen-krisiari, irtenbideak bilatzeko, kasu honetan itsas hondakina plastifish gisa irudikatuta. Hainbat motatako jarduerak egin dira, kolektiboaren arabera.

 

Lehen Hezkuntzako 12 ikastetxetako 842 neska-mutiletatik hasita, eskularruak eta zakuak eskuan, ikastetxetik gertu dauden zonaldeetan zaborrak bildu zituzten, hala nola hondartzetan, ibaietan eta parkeetan. Bildutako hondakinak eta haien irudimena erabiliz, Ternuaren eskutik antolatu genuen Plastifish lehiaketan ozeanoetako plastikoen inbasioa euren erara irudikatu zuten. Naia Aramberri Orereta ikastolako ikasleak irabazi zuen bere irudikapenarekin hainbat kolore eta tamainatako plastiko zatiz egindako mapamundi bat, mundu osoko kamisetetan ikusi ahal izango dena, Ternuak bere 2022ko udaberriko bilduman sartuko bait du. Gainera, ikastetxe horiek, txikienen prestakuntza prozesuan ingurumen hezkuntzak duen garrantzia baloratuz, urtero errepikatzeko konpromisoa hartu dute, jarduera horiek urteko programan sartuz eta, horrela, TOKIKO NATUR ZAINDARI ESKOLA bilakatuz.

Bestalde, Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetako 552 nerabe urrats bat harago joan dira, eta haien herrietan mehatxu horri aurre egiteko murrizketa, berrerabilpena eta sentsibilizazioa sustatzen duten proiektuak gauzatu dituzte. Hori posible izan zen ikastetxe horiek ITSAS HONDAKINEN ERRONKA: “Gazteak aldaketaren protagonistak” unitate didaktikoa garatu zutelako (ikus ekofish.mater.eus).

Gainera, heldu ekoaktibistekin ere lan egin da, ingurumenaren aldetik sentikorrak diren pertsonekin, herritarrek bultzatutako ingurumen hezkuntzako proposamenen bidez komunitate jasangarriago bat lortu zitekeela uste dutenekin zehazki. Oiartzun, Pasaia, Errenteria eta Donostiako 8 pertsonak gogotsu eta motibazioz hartu zuten parte tailer teoriko eta praktikoetan. Tailer horietan barne zein talde prozesu bat sortu nahi izan zuten komunitateak ahalduntzeko eta ingurumen sentsibilizazioko formula berriak praktikara eramateko. Horren emaitza izan zen “#Tú2025 Transfórmate” kanpaina, 2020ko Gabonetan garatutako kanpaina pilotua, tokiko saltokietan mezu zirraragarriak jarriz ohitura iraunkorragoak bultzatu nahi zituena “Zure kontsumoak mundua alda dezake” ideiarekin.

Azkenik, Plastifisharen Kosterak  Pasaiako badiako itsas agenteen artean erakunde-sare bat eratzen hasteko aukera eman digu; piragua eta urpekaritza-klubak, klub nautikoak, arrantza-sektorea, portu-agintaritza… 6 tailer parte-hartzaile egin genituen, eta 10 erakundetako 50 pertsona baino gehiago bertaratu ziren. Horietan, esperientziak, iritziak eta hobetzeko proposamenak jaso ziren, eta, horiei esker, mapa bat marraztu ahal izan genuen hasierako diagnostikoaren eta ibilbidearen orria egiteko. Lan neketsua hasi duguna, baina dudarik gabe liluragarria, aurrera egitea eta taldean lan egitea guztiok nahi dugunerantz, badia garbirantz!

 

Oso hunkigarria izan zen kolektibo horiek lehen aldiz elkartu ahal izatea, zeintzuekin iraganean modu isolatuan lan egin izan ohi dugu,  eta beren bilketekin, proiektuekin, ideia eraldatzaileekin eta ekintza indibidual eta kolektibo horiekin guztiekin marea handi bat baino gehiago izan direla ikusi ahal izan baitzuten, zerbait handiaren parte izan direla. Testigantza inspiratzailez, errekonozimenduz, irribarrez eta emozioz beteriko ekitaldia. Horiek guztiek apatiari aurre egin diote eta erakutsi digute, indarrak batuz, mundu hobea sortzea posible dela eguneroko keinuekin, ekintza indibidual eta kolektiboekin, baina batez ere konpromisoarekin eta ausardiarekin. MATER taldearentzat harro egoteko modukoa izan da pertsona horietako bakoitza ezagutzea, zeruertzean itsasargi bat baitira, Lurraren inspirazio bat. Lehen kandela igo dugu, orain nabigatzen jarraitzea eta gure komunitatea, lagunak eta senideak kutsatzea geratzen zaigu, ontzira igo daitezen eta planetarako norabidea alda dezagun!